Συνταρακτικά νέα για τη χρήση τροφών BARF στην διατροφή των κατοικιδίων

Η ωμή διατροφή (BARF) στους σκύλους και τις γάτες γίνεται
ολοένα και πιο δημοφιλής. Αρκετοί ιδιοκτήτες κατοικιδίων πιστεύουν ότι αυτό το είδος διατροφής είναι πιο υγιεινό από τις εμπορικές τροφές που υπάρχουν στην αγορά.

Ωστόσο, δεν υπάρχει έρευνα που να αποδεικνύει ότι η ωμή διατροφή προσφέρει καλύτερη υγεία στα ζώα. Αντίθετα, οι σκύλοι και οι γάτες που καταναλώνουν ωμά τρόφιμα, μπορούν να αναπτύξουν σοβαρές ασθένειες που σχετίζονται με τη διατροφή. Κίνδυνο διατρέχουν και οι ιδιοκτήτες ζώων που έρχονται σε επαφή με τις ωμές τροφές (BARF) που ταϊζουν τα κατοικίδια τους.

Σε αυτό το σημείο διευκρινίζω ότι ο όρος "ωμή διατροφή" περιλαμβάνει κρέας, υποπροϊόντα κρέατος, κόκαλα, εντόσθια, αυγά, γάλα οποιουδήποτε είδους ζώου, που δεν έχουν ψηθεί (κρέας, υποπροϊόντα, εντόσθια, αυγά) ή δεν έχουν παστεριωθεί (γάλα). Επίσης, σε αυτήν την κατηγορία εντάσσονται εμπορικές τροφές κατηγορίας BARF οι οποίες προέρχονται από ακατέργαστη πρωτείνη ζωικής προέλευσης.

Τα ζώα που καταναλώνουν BARF τροφές διατρέχουν σοβαρούς κινδύνους με την υγεία τους.

-Τα κατοικίδια που καταναλώνουν κομμάτια από κρέας που περιέχει κόκαλα μπορεί να βρεθούν σε μπελάδες. Τα κόκαλα μπορεί να τραυματίσουν ή να τρυπήσουν το γαστρεντερικό σωλήνα με αποτέλεσμα να προκληθεί περιτονίτιδα η οποία είναι μια σοβαρή κατάσταση που μπορεί να οδηγήσει το ζώο στον θάνατο.

- Τα ζώα που τρέφονται αποκλειστικά με ωμό κρέας, παρουσιάζουν μειωμένα επίπεδα ασβεστίου στον οργανισμό τους και αυξημένα επίπεδα φωσφόρου. Αυτό οδηγεί στην ανάπτυξη δευτερογενή υπερπαραθυρεοειδισμού με αποτέλεσμα τα οστά να γίνονται εύθραστα και να παρουσιάζουν αυτόματα κατάγματα.

- Η συχνή κατανάλωση ωμού συκωτιού μπορέι να οδηγήσει τα ζώα σε υπερβιταμίνωση Α. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη εξοστώσεων στις αρθρώσεις και τους αυχενικούς σπονδύλους, συνεπώς προκαλείται πόνος και προβλήματα στην κίνηση των αρθρώσεων. Επίσης, η πρόσληψη μεγάλης ποσότητας βιταμίνης Α από σκύλους κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στην ανάπτυξη των εμβρύων.

-Ζώα που τρέφονται με ωμή τροφή μπορεί να παρουσιάσουν έλλειψη ταυρίνης (ενός αμινοξέος) και συνεπώς να αναπτύξουν προβλήματα στην καρδιά όπως διατατική μυοκαρδιοπάθεια. Επίσης, η έλλειψη ταυρίνης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να προκαλέσει ανωμαλίες στα έμβρυα. Στις γάτες, η έλλειψη ταυρίνης προκαλεί σοβαρα προβλήματα στην όραση όπως εκφύλιση του αμφιβληστροειδή που μπορεί να οδηγήσει το ζώο στην τύφλωση.

- Σκύλοι και γάτες που καταναλώνουν ωμό κρέας μπορεί να μολυνθούν από βακτήρια ή παράσιτα που υπάρχουν στο ωμό κρέας πχ Salmonella, Listeria, Ecoli κ.α. προκαλώντας πολλά προβήματα όπως γαστρενετερικές διαταραχές, πτώση του ανοσοποιητικού, μολύνσεις και θάνατο.

Οι ιδιοκτήτες των κατοικιδίων που τρέφονται με BARF διατρέχουν εξίσου σοβαρούς κινδύνους αφού μπορεί να μολυνθούν από διάφορα στελέχη παθογόνων βακτηριών που υπάρχουν στις BARF τροφές των τετράποδων φίλων τους. Η μόλυνση μπορεί να είναι άμεση κατά τους χειρισμούς της τροφής ή έμμεση αν το ζώο τους έχει μολυνθεί από τις BARF και αποβάλει με τα κόπρανα του παθογόνα βακτήρια. Οι κίνδυνοι που διατρέχουν οι ιδιοκτήτες ζώων που έρχονται σε επαφή με BARF τροφές είναι:

-Σαλμονέλλωση: είναι μια σοβαρή νόσος που μεταδίδεται από το βακτήριο της Salmonella. Στον άνθρωπο προκαλεί σοβαρά συμπτώματα γαστρεντερίτιδας που μπορεί να οδηγήσουν μέχρι και στον θάνατο.

-Λιστερίωση: προκαλείται από το βακτήριο Listeria monocytogenes, το οποίο είναι παθογόνο στον άνθρωπο και μπορεί να προκαλέσει από ελαφριά συμπτώματα γαστρεντερίτιδας ή γρίπης μέχρι σοβαρά προβλήματα όπως μηνυγγοεγκεφαλίτιδα, σηψαιμία και θάνατο.

-Μόλυνση από καμπυλοβακτηρίδιο, το οποίο είναι ακόμα ένα παθογόνο βακτήριο για τον άνθρωπο που προκαλέι γαστρεντερικά προβλήματα, πυρετό και πονοκέφαλο.

Τα αποτελέσματα των ερευνών είναι σοκαριστικά:

-Σε μελέτη που έγινε στη Γλασκώβη το 2002, γατάκια χωρίστηκαν σε δύο ομάδες όπου η πρώτη ομάδα τρεφόταν αποκλειστικά με ωμό κουνέλι και η δεύτερη ομάδα με μια πλήρη εμπορική ξηρή τροφή. Αν και η σύσταση των κοπράνων, η ποιότητα του δέρματος και του τριχώματος αξιολογήθηκε ως καλύτερη στην ομάδα των γάτων που τρέφονταν με ωμό κουνέλι, εντούτοις 10 μήνες μετά την έναρξη της μελέτης, μια γάτα από την ομάδα της ωμής διατροφής πέθανε από διατατική μυοκαρδιοπάθεια λόγω σοβαρής έλλειψης ταυρίνης, ενώ από τις υπολοιπες της ομάδας το 70% παρουσίαζε αλλαγή στον καρδιακό μυ, συμβατό με διατατική μυοκαρδιοπάθεια.

-Υπάρχουν αρκετές επίσημες αναφορές σε αγωνιστικά σκυλιά ελκήθρων, λαγωνικά σκυλιά και σκυλιά φρουράς που μολύνθηκαν από Σαλμονέλλα μετά από κατανάλωση ωμού κρέατος. Επίσης, υπάρχει μια αναφορά σε γάτες.

-Η κυρίαρχη αιτία σοβαρής επιδημίας Σαλμονέλλας (Salmonella Infantis)ανθρώπων που ξέσπασε στον Καναδά ήταν η επαφή τους με λιχουδιές (treats) κατοικιδίων που προέρχονταν από αυτιά χοίρου ή η επαφή τους με ζώα που κατανάλωσαν αυτές τις λιχουδιές. Τέτοια περιστατικά έχουν εντοπιστεί σε όλη τη Βόρεια Αμερική. Επίσης, σε τυχαίο έλεγχο τέτοιων δειγμάτων που εισάγονται στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο εντοπίστηκαν παθογόνα στελέχη Σαλμονέλλας. Ταυτόχρονα, σε άλλη έρευνα όπου 10 σκύλοι ταίζονταν με σπιτικές δίαιτες ωμών τροφίμων και άλλοι 10 με εμπορική ξηρή τροφή, βρέθηκε Salmonella στο 30% των ζώων της πρώτης ομάδας. Έτσι, το 2015, η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) στις ΗΠΑ εξέδωσε την πιο κάτω ανακοίνωση: "Για να αποφύγετε την μόλυνση με Salmonella ή Listeria αποφύγετε να ταϊζετε το κατοικίδιο σας με ακατέργαστη τροφή(BARF)".

- Σε μια μελέτη στην Αμερική με 576 δείγματα τροφών ζώων συντροφιάς, βρέθηκεListeria σε 66 (32 περιείχαν την Listeria monocytogenes) και Salmonella σε 15, όλα σε ωμές τροφές ή λιχουδιές (treats)ζώων.

-Σε έρευνες που έχουν γίνει στο Ηνωμένο Βασίλειο, 65% του νωπού κοτόπουλου είναι μολυσμένο από το καμπυλοβακτηρίδιο.

-Σε έρευνα στη Νέα Ζηλανδία, πάρθηκαν 50 δείγματα από δίαιτες ωμού κρέατος από υπεραγορές και καταστήματα κατοικίδιων ζώων (pet shops) με σκοπό να εξετάσουν την παρουσία του καμπυλοβακτηριδίου. Θετικές στο βακτήριο βρέθηκαν 21 από αυτές τις δίαιτες ενώ στις μισές από αυτές εντοπίστηκε το στέλεχος του βακτηρίου που πιο συχνά συνδέεται με την ασθένεια στον άνθρωπο.

Αρκετοί ιδιοκτήτες, θερμοί υποστηρικτές της ωμής διατροφής στα ζώα συντροφιάς, καταψύχουν τις τροφές θεωρώντας ότι με την ψύξη το μικροβιακό φορτίο στο κρέας θα μειωθεί. Εντούτοις, το μικροβιακό φορτίο του κρέατος όχι μόνο δεν εξαλείφεται αλλά σε πολλές περιπτώσεις οι κίνδυνοι πολλαπλασιάζονται.

- Η κατάψυξη δεν σκοτώνει κάποια βακτήρια πχ Escherichia coli, Listeria

- H Salmonella δεν πεθαίνει στην κατάψυξη, απεναντίας πολλαπλασιάζεται κατά την απόψυξη.

Σε μια έρευνα που έγινε το 2004, σκύλοι που τρέφονταν με ωμό κρέας (μετά από απόψυξη), το οποίο ήταν εκ φύσεως μολυσμένο από Salmonella, μολύνθηκαν μετά από την κατανάλωση ενός και μόνο γεύματος, ενώ απόβαλλαν το ίδιο στέλεχος βακτηρίου με τα κόπρανα τους στο περιβάλλον.

- Η κατάψυξη μειώνει τον πληθυσμό του καμπυλοβακτηριδίου αλλά δεν το εξαλείφει.

- Η κατάψυξη δεν επηρεάζει τα σπόρια και τις τοξίνες των Clostridia που μπορεί να οδηγήσουν σε γαστρεντερικές διαταραχές ή αλλαντίαση (παράλυση).

Συμπερασματικά, μέθοδοι συντήρησης όπως η ψύξη ή η κατάψυξη δεν εξαλείφουν τους κινδύνους για τα ζώα και τον άνθρωπο. Οι αξιόπιστες μέθοδοι θανάτωσης των βακτηρίων είναι το μαγείρεμα και η παστερίωση.

Επιλογικά, η ωμή διατροφή των κατοικιδίων θέτει σε κίνδυνο τη ζωή τους. Κίνδυνο διατρέχουν και οι άνθρωποι που χειρίζονται τις τροφές αυτές ή ζουν στο ίδιο περιβάλλον με ζώα που καταναλώνουν ωμές τροφές και αποβάλλουν βακτήρια τα οποία τυχόν να βρίσκονται σε τέτοιες τροφές. Η ωμή τροφή ή αλλιώς BARF είναι επικίνδυνη για την υγεία των κατοικιδίων αλλά και των ανθρώπων που ζουν με αυτά.

Επιμέλεια άρθρου

Δήμητρα Σωφρονίου

Κτηνίατρος DVM